Eerwraak, gewoon omdat het kan

Eerwraak onder toeziend oog van de staat

In Turkije werden het afgelopen jaar 62 vrouwen vermoord door hun man volgens de officiële cijfers uiteraard, hoe hoog het daadwerkelijke aantal is, is onbekend.De meesten van deze 62 vrouwen  stonden onder bescherming van de politie, dit mocht echter niet baten.

De politie in Ankara heeft opnieuw alarmerende cijfers bekend gemaakt over de situatie van vrouwen in Turkije. Vorig jaar zijn 28.000 vrouwen het slachtoffer geweest van huiselijk geweld, ten minste 62 vrouwen werden vermoord door hun man, echtgenoot of minnaar. Dit terwijl het ook nog eens maar liefst 50.000 mannen wettelijk verboden werd hun vrouw, ex-vrouw of ex-vriendin nog langer te bezoeken of ook maar te benaderen. 
Het werkelijk aantal vermoorde vrouwen ligt overigens nog een stuk hoger men schat dit aantal dodelijke slachtoffers van eerwraak op meer dan 130 vrouwen.

Vanaf het moment dat in Turkije de islamitische georiënteerde akp regeert is het aantal moorden op vrouwen gestegen. In 2002, aan het begin van het akp-tijdperk werden er tot dat moment in de statistieken "slechts" 66 moorden op vrouwen opgenomen. Het is onduidelijk of deze stijging enkel komt doordat meer en meer moorden worden gemeld die voorheen niet in de statistieken werden opgenomen, of dat de islamitische inbreng hiervoor verantwoordelijk is.

De Adalet ve Kalkınma Partisi (Turks voor: Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling) is met ruime meerderheid de grootste politieke organisatie in Turkije en is de partij van premier Recep Tayyip Erdoğan.
Deze ak partij komt veelal in het nieuws, omdat ze Turkije willen veranderen in een islamitische staat, met de daarbij geldende regels en gebruiken, heeft schijt aan Europa, ondanks de wens van enkele om zich bij het gedrocht van de EU aan te sluiten, tevens hebben ze een bloedhekel aan Israël, zoals zo'n beetje elke islamitische staat behoort te hebben.
Wel heeft de ak partij, voor Turkse begrippen een relatief hoog aantal vrouwelijke parlementariërs en dit is waarschijnlijk de reden dat de ak partij in elk geval pogingen onderneemt om het aantal eerwraak moorden enigszins te beteugelen, hoe het hiermee verder loopt wanneer Turkije daadwerkelijk een islamitische staat geworden is, is uiteraard totaal onbekend.

Het is wel zo eerlijk om te erkennen dat de akp meer dan welke andere Turkse regering ook heeft gedaan om geweld tegen vrouwen te voorkomen. De straffen voor eerwraak zijn aangescherpt en vaak word de hele familie gestraft indien de moord heeft plaatsgevonden onder druk van de voltallige familie. 
Ondanks deze vooruitgang kan de islamitische rechtsgang er in hun proces en veroordeling bij deze misdaad rekening houden wanneer het gaat om een moord op "onzedelijk" vrouwen en de straf verlagen en minimaliseren indien dit de wens volgens het recht van allah is.

Er zijn ook uitgebreide bescherming programma's voor vrouwen ontwikkeld, zo is er bijvoorbeeld, de "paniek knop" waarmee de vrouwen in geval van nood middels een enkele druk de politie kunnen bellen bij bijzonder gevaarlijke situaties, de Turkse staat rust vrouwen in gevaar zelfs met bodyguards uit die op afroep beschikbaar zijn. Er zijn ook elektronische handboeien voor mannen die hun vrouwen bedreigen. Bijna 6000 vrouwen zijn op deze manier beschermd in het afgelopen jaar.
Klein detail in deze, van de 62 vrouwen en vriendinnen die zijn vermoord in het afgelopen jaar (uiteraard volgens de officiële cijfers) werd een aanzienlijk deel op deze manier beschermd, echter dit mocht niet baten en deze vrouwen werden toch ter dood gebracht.

34 van hen hadden zelfs een nieuwe identiteit en een nieuwe naam gekregen en in 14 gevallen gold dit ook voor hun kinderen. Vier van hen hadden een "paniek knop" en bodyguards. Zij waren, ondanks deze beschermende maatregelen, zo kwetsbaar en bang dat ze hun uiterlijk veranderd middels plastische chirurgie. Tegen de mannen van zes vrouwen waren er gerechtelijke bevelen om ze weg te houden van de vrouwen. Ondanks al deze maatregelen zijn deze 34 vrouwen "gewoon" vermoord en wist met dit kennelijk niet te voorkomen.


Dit komt vooral omdat het meestal niet helpt om alleen een potentiële dader op afstand te houden aangezien het door de ogen van veel mensen vaak de vrouw is die haar man en haar gezin te schande maakt.
Wanneer een vrouw een andere vriend heeft of zelfs wanneer een dochter niet geheel volgens de regels van de islam leeft kan dit al een reden zijn tot moord, uiteraard is het geen enkel probleem wanneer de man naast de pot pist, echter wanneer de vrouw hiervan een probleem maakt dan moet ze ook in deze geslachtofferd worden om de eer van de man te bewaken.

Het grote probleem voor justitie in deze is het feit dat de man alle hulp die nodig is krijgt wanneer het hem zelf niet lukt om zijn afvallige vrouw of dochter om het leven te brengen en dan een beroep kan doen op de familie of op zijn leefgemeenschap, wanneer de man zelf faalt dan word zijn "eervolle" taak gewoon overgenomen door een ander familie lid. De vrouw kan zich verstoppen, veranderen van uiterlijk en net doen wat ze wil, de familie zou haar vinden en haar straf ten uitvoer brengen.

"Er zijn twee Turkse begrippen die verband houden met elkaar en die kunnen leiden tot eerwraak. Namus en seref. Namus betekent letterlijk kuisheid van de vrouw. Ze mag geen ongeoorloofd contact hebben met mannen. Dat gaat niet alleen om seks, het gaat om veel kleinere dingen. In sommige dorpen of in kleine gemeenschappen kan een zoen of hand in hand lopen al genoeg zijn om de kuisheid aan te tasten. "Als dat gebeurt, dan daalt de seref van de man. Dat is zijn prestige in de gemeenschap. Het is heel belangrijk voor Turken. Werk hebben, in je eigen onderhoud voorzien, respect krijgen van jongeren, getrouwd zijn. Mannen die weinig seref hebben, kunnen dat ontlenen aan de namus van hun vrouw en dochters. Als hun dochter dan ook nog onkuis is, kunnen ze dat er niet bij hebben. Het is de druppel. Daarom zijn het bijna altijd mannen met weinig seref, werklozen bijvoorbeeld, die eerwraak plegen.", Clementine van Eck NRC Webpagina's 
20-08-1999.

Na aanleiding van artikel in Die Welt

met groet Bolo