Koerden

Wie zijn dat eigenlijk, die Koerden?

Tussen de 20 en 30 miljoen Koerden wonen in een bergachtig gebied aan weerszijden van de grenzen van Turkije, Irak, Syrië, Iran en Armenië. Zij vormen de drie naar grootste etnische groepering in het Midden-Oosten, maar ze hebben nog nooit een permanente eigen staat verkregen.

In de afgelopen decennia hebben de Koerden in toenemende mate invloed uitgeoefend op de regionale ontwikkelingen, ze vechten voor autonomie in Turkije en spelen een prominente rol in de conflicten in Irak en Syrië, waar ze de opmars van de jihadistische groepering islamitische staat in elk geval nog enigszins tot stilstand hebben gebracht.

Waar komen ze vandaan?

De Koerden hebben in het verleden voornamelijk een nomadische leven geleid, een leven dat draait om het hoeden van schapen en geiten op de Mesopotamische vlakten en de hooglanden een gebied wat nu het zuidoosten van Turkije, het noordoosten van Syrië, Noord-Irak, noordwestelijk Iran en Zuid-West-Armenië beslaat.

Vandaag de dag vormen ze een opvallende gemeenschap, verenigd door ras, cultuur en taal, ook al hebben ze geen standaard dialect. Zij volgen ook een aantal verschillende religies en geloofsovertuigingen, hoewel de meerderheid van de Koerden soennitische moslims zijn.

Waarom hebben ze geen eigen staat?



In het begin van de twintigste eeuw overwogen veel Koerden om over te gaan tot het creëren van een eigen thuisland, over het algemeen aangeduid als "Koerdistan". Na de Eerste Wereldoorlog en de nederlaag van het Ottomaanse Rijk beloofde de zegevierende westerse bondgenoten om voor de Koerden een Koerdische staat op te richten, dit werd vastgelegd in het Verdrag van Sèvres in 1920.

De  hoop op een eigen staat voor de Koerden vervloog drie jaar later alweer door het Verdrag van Lausanne waarmee de grenzen van het moderne Turkije werden vastgelegd en hierbij werd er geen rekening gehouden met de belofte aan de Koerden en hun Koerdische staat en zodoende werden de Koerden "beloond" met de status van minderheid in hun eigen land. In de hiernavolgende 80 jaar werd om het even welke poging van de Koerden om te komen tot het opzetten van een onafhankelijke eigen staat op brute wijze de kop in gedrukt.


Waarom lopen dan juist de Koerden voorop in de strijd tegen islamitische staat?



Medio 2013 heeft islamitische staat voor het eerst haar zinnen gezet op drie Koerdische enclaves waarvan het grondgebied aan hen grenst in het noorden van Syrië. Ze lanceerde herhaaldelijk aanvallen op de Koerden die tot medio 2014 werden afgeslagen door de Popular Protection Units (YPG) de gewapende vleugel van de Syrische Koerdische Democratische Eenheidspartij (PYD). Het omslagpunt was een offensief in Irak in juni waarbij islamitische staat erin slaagde door te dringen tot de noordelijke stad Mosul waarbij ze van Iraakse leger divisies wapens afhandig maakten en deze later naar Syrië verplaatsten.

Vooraf betrokken de jihadisten in Irak ook al de daar levende Koerden in het conflict en de regering van Irak stuurde de semi-autonome Koerdische Peshmerga troepen naar gebieden die door hun eigen legers reeds verlaten waren.

In het begin waren er slechts kleine schermutselingen tussen islamitische staat en de Peshmerga, maar in augustus starten de jihadisten met een schok offensief. De Peshmerga trok zich in wanorde terug waardoor islamitische staat verscheidene steden bewoond door religieuze minderheden aan kon vallen, met name Sinjar, waar duizenden Yezidi zich verborgen hielden werd slachtoffer van deze aanvallen.


Gealarmeerd door de nederlaag van de Peshmerga's en het potentiële bloedbad onder de Yezidi's die weg vluchten uit Sinjar, starten de Amerikaanse luchtaanvallen in het noorden van Irak en stuurde men militaire adviseurs naar de regio. Europese landen begonnen ondertussen met het sturen van wapens naar de Peshmerga. De YPG en Turkse Koerdische Arbeiderspartij (PKK) kwamen hen ook te hulp.

Hoewel de jihadisten geleidelijk werden terug gedwongen door de Peshmerga in Irak zijn ze niet gestopt met hun pogingen om de Koerdische enclaves in Syrië in te nemen. Medio september wordt een aanval uitgevoerd op de enclave rond de noordelijke stad Kobane, waardoor meer dan 160.000 mensen op de vlucht sloegen naar Turkije.

Ondanks dit weigerde Turkije om islamitische staat aan te vallen of om plaatsen nabij de grens tegen de islamitische staat te verdedigen, ze gaven zelfs de ​​Koerden geen toestemming om via Turkije over te steken om het land te verdedigen, Koerdische protesten en een bedreiging van de PKK om zich terug te trekken uit de vredesbesprekingen met de regering werden ingezet om Kobane te kunnen helpen, het duurde echter tot half oktober voordat Ankara eindelijk toestemming voor de doortocht gaf aan de Peshmerga strijders om aan de strijd voor Kobane mee te doen.


Waarom weigert Turkije de Koerden te helpen met het verdedigen van Kobane?


Er is diepgewortelde vijandigheid en haat tussen de Turkse staat en de Koerden, die een minderheid zijn van 15% tot 20% van de bevolking .

Koerden worden reeds generaties lang hard aangepakt door de Turkse autoriteiten in een reactie op de opstanden in de jaren 1920 en 1930 werden vele Koerden geherhuisvest, Koerdische namen en gebruiken werden verboden, het gebruik van de Koerdische taal werd beperkt en zelfs het bestaan ​​van een Koerdische etnische identiteit werd verworpen, men noemde de Koerden eenvoudigweg "Berg Turken".


In 1978 richtte Abdullah Öcalan de PKK op, die opriep tot een onafhankelijke staat binnen Turkije. Zes jaar later, begon de groep een gewapende strijd tegen de Turkse regering en sindsdien zijn meer dan 40.000 mensen gedood en honderdduizenden ontheemd.

In de jaren 1990 kwam de PKK met de vraag en wens voor meer onafhankelijkheid, waarbij wordt opgeroepen tot een grotere culturele en politieke autonomie, maar men bleef vechten. In 2012 starten de regering en de PKK aan vredesbesprekingen en het daaropvolgende jaar werd een wapenstilstand overeengekomen. PKK-strijders moesten vertrekken naar Noord-Irak, maar de onderlinge strijd werd gewoon voortgezet.

Hoewel Ankara islamitische staat wel beschouwt als een bedreiging vreest men ook dat de Turkse Koerden zullen oversteken naar Syrië om tot de PYD toe te treden( een uitloper van de PKK)  en dan gebruik te maken van zijn grondgebied om aanvallen op Turkije te lanceren. Turkije heeft ook gezegd dat het niet bereid is om inspanningen te leveren om de door de VS geleide coalitie te helpen tegen islamitische staat, tenzij de verwijdering van de Syrische president Bashar al-Assad ook een van de doelstellingen van deze coalitie is.


Wat willen die Syrische Koerden nou eigenlijk?

Koerden vormen tussen de 7% en 10% van de Syrische bevolking en de meeste van hen wonen in de steden Damascus en Aleppo, en in de drie niet aaneengesloten gebieden rond Kobane, de noordwestelijke stad Afrin  en de noord-oostelijke stad Qamishli.

Syrische Koerden worden al lange tijd onderdrukt en ontdaan van hun basisrechten. Van ongeveer 300.000 is het burgerschap geweigerd sinds de jaren 1960 en het Koerdische land is in beslag genomen en herverdeeld onder de Arabieren in een poging om de Koerdische regio Arabisch te maken. De staat heeft ook getracht om de Koerdische eisen voor meer autonomie te beperken door de protesten van de Koerden neer te slaan en door de arrestaties van hun politieke leiders.

De Koerdische enclaves kwamen relatief ongeschonden door de eerste twee jaren van het Syrische conflict. De belangrijkste Koerdische partijen vermeden het om partij te kiezen. Medio 2012 vertrokken de regeringstroepen om zich te concentreren op de strijd tegen de rebellen elders waarna Koerdische groeperingen de controle in de regio overnamen.

De Democratische Partij van de Eenheid (PYD) ontpopte zich snel als de dominante kracht en regelde samenwerking met kleinere partijen, die de Koerdische Nationale Raad (KNC) vormden.. Zo kwamen ze tot de vorming van een Koerdische regionale regering in januari 2014. Ze benadrukte ook dat ze niet op zoek waren naar onafhankelijkheid, maar gingen voor een "lokaal democratisch bestuur".


Zullen de Koerden van Irak hun onafhankelijkheid krijgen?


Koerden vormen naar schatting 15% tot 20% van de bevolking van Irak. Ze hebben in het verleden meer rechten verkregen dan de Koerden die wonen in buurlanden, maar ze werden ook geconfronteerd met brutale repressie.

Koerden in het noorden van Irak kwamen in opstand tegen de Britse overheersing tijdens het mandaat tijdperk maar ze werden verpletterd. In 1946 vormden Mustafa Barzani de Democratische Partij van Koerdistan (KDP) om te vechten voor autonomie in Irak. Na de 1958 revolutie erkende een nieuwe grondwet de Koerdische nationaliteit. Echter  plannen van Barzani voor zelfbestuur werden verworpen door de Arabische geleide centrale overheid en de KDP lanceerde een gewapende strijd in 1961.

In 1970 bood de regering een deal om de gevechten met de Koerden in de facto autonome regio te beëindigen, maar uiteindelijk ging ook dit mis en de gevechten werden hervat in 1974  Een jaar later was er verdeeldheid binnen de KDP en men zag Jalal Talabani de KPD verlaten en hij vormden de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK).


In de late jaren 1970, begon de regering met het vestigen van Arabieren in gebieden met een Koerdische meerderheid, met name rond de olierijke stad Kirkuk, en onder dwang moesten de daar wonende Koerden vertrekken. Het beleid werd versneld in de jaren 1980 tijdens de Iran-Irak oorlog, waarin de Koerden de islamitische republiek steunden. In 1988 begon Saddam Hussein een campagne van wraak op de Koerden met als dieptepunt de gif-gasaanval op Halabja.

Toen Irak werd verslagen in de Golfoorlog van 1991 leidde Barzani's zoon Massoud, een Koerdische opstand. Deze gewelddadige opstand leidde het verzoek in aan de VS en haar bondgenoten om een ​​no-fly zone aan te leggen in het noorden, hier mogen de Koerden van het zelfbestuur genieten. De KDP en PUK kwamen overeen om de macht te delen, dit duurde tot de volgende interne problemen in 1994.


De twee partijen werkten samen met de door de VS geleide invasie van Irak in 2003 die Saddam Hussein ten val bracht en ze hebben sindsdien deelgenomen aan alle nieuwe regeringen, tevens hebben ze ook een coalitie in de Regionale Regering van Koerdistan (KRG) opgericht in 2005 om de drie provincies Dohuk, Irbil en Sulaimaniya te beheren.

Na het islamitische staat offensief in juni stuurde KRG de Peshmerga na de aangevallen gebieden die geclaimd werden door de Koerden en de centrale overheid en vervolgens vroeg het Koerdische parlement een ​​referendum over de onafhankelijkheid van deze gebieden aan.

Het is echter onduidelijk of de Koerden verder zullenl aandringen op zelfbeschikking, of aandringen op een meer zelfstandige entiteit binnen een federaal Irak.

Opmerking : Volledige artikel is een vertaling van het originele artikel geplaatst op BBC News, vertaald voor eigen gebruik, iets dat ik eigenlijk altijd doe wanneer een artikel mijn belangstelling heeft, echter gezien het feit dat ik eigenlijk vrij weinig informatie over de Koerden als volk kan terug vinden heb ik de vertaling op dit blog geplaatst, artikel geeft op geen enkele manier mijn eigen mening weer en is dus enkel informatief bedoelt, waarmee ik zeer zeker niet wil verbloemen hoeveel respect ik voor de Koerden heb gekregen de laatste weken.

met groet Bolo