'Ik sterf liever op de barricade dan thuis in mijn boerka'
Marjolein Faber is het gezicht van de PVV in Gelderland. Ze profileerde zich in de afgelopen jaren als strijdster tegen de gevestigde orde. Zelf kwam ze ook in opspraak; aan opstappen dacht ze niet. "Ik ga door zolang als nodig is."
Marjolein Faber wachtte tot haar kinderen het huis uit waren voor ze actief werd voor de PVV. Ruim vier jaar geleden betrad ze groen als gras het politieke toneel. Deze week werd ze herkozen als senator en blijft ze leider van de PVV in de Gelderse Staten en in de Eerste Kamer. Ze overleefde een affaire rond de inschakeling van haar zoon voor de Gelderse PVV, al stemden deze week opvallend weinig PVV'ers op haar. Oproer? Zelf zegt ze: "Er zijn fracties die op een lokale kandidaat hebben gestemd. Een stem voor een lokale kandidaat is geen stem tegen mij."
U ging vier jaar geleden de politiek in om de muffe regentenlucht uit het Gelderse provinciehuis te verdrijven. Is dat gelukt?
"Ik denk wel dat we de boel opschudden. We hebben meer invloed dan ze zeggen. Achter de schermen wordt behoorlijk over ons gesproken."
Wie zijn ze?
"Het college van Gedeputeerde Staten. We hebben een regent weggestuuurd, Co Verdaas. Ik weet zeker dat ze rekening met ons houden."
Ruikt u nog een muffe lucht?
Ja. Ik zie dat veel fracties zaken voor zoete koek slikken. Provinciale Staten is de wachtkamer voor de mooie baantjes. Zolang je meedoet, ben je een toffe peer en kan er iets moois voor jou gebeuren. Ik heb het gezien bij de Beuningse plas. De aanbesteding was een fiasco geworden. Er was een groot financieel tekort. In een convenant stond dat de provincie daaraan niet mee hoefde te betalen. Het gebeurde wel. Wij zeiden er iets van maar kregen geen steun."
U bent nu zelf voorzitter van de fractie in Provinciale Staten en in de Eerste Kamer. Hoort u zelf ook tot de politieke elite?
"Nee, absoluut niet. Je hoort tot de elite als je het spel meespeelt, om jezelf nog verder en hoger te profileren. Als je dingen doet voor je eigen hachie."
Waar draait het voor u om bij de PVV?
"De strijd tegen de islam."
U heeft een plattegrond van Gelderland gemaakt met daarop alle moskeeën. En een onderzoek naar subsidies. Maar wat heeft uw achterban daar nou aan?
"De islam is een intolerante ideologie, zeggen wij. Ze zijn uit op werelddominantie. Je hebt twee soorten jihad. De bloedige, in Afrika, Irak en Syrie. En de stille: organisaties infiltrerenin de samenleving. Daar nestelen ze zich in. Met onze onderzoeken maken wij inzichtelijk wat er gebeurt. Eerst komt er een culturele stichting, die in een oud schooltje gaat zitten. Dan opeens zeggen ze: we willen een gebedsruimte. Dan komt er een moskee. Dat is het patroon."
Dan maakt u een kaart. Wat heeft uw achterban hier dan aan?
"Bewustwording."
Maar uw achterban stemt al op u. Ze zijn het al met u eens.
"We openen mensen die nog niet in onze achterban zitten, de ogen."
Dus die onderzoeken zijn er voor mensen die niet tot uw achterban horen?
"Nee. Ook voor onze eigen achterban. Om te laten zien: dit gebeurt. Ik vind: je moet de zaak inzichtelijk maken."
Hoe gaat u de islam in Gelderland terugdringen? U zegt altijd: we willen de islam verdrijven maar de moslims mogen blijven.
"We hebben niets tegen mensen. Er zijn zeker goede moslims, dat kan niet anders. In Gelderland zijn bepaalde moskeeën waar geen frisse ideeën worden gepredikt. Mensen kunnen onder invloed daarvan komen. Dat willen we bestrijden."
Maar dan zijn er dus ook moskeeën die wel frisse ideeën hebben?
Nee, nee, nee. Er is maar één islam. Er is geen gematigde islam. Laat ik het harder stellen: in elke moskee brengen ze dezelfde islam. Wij zeggen: alle moskeeën dicht."
Maar als de moslims blijven, heb je toch nog net zoveel islam?
"Nee. Dan neemt het af."
Waarom?
"Je hebt grote moskeeën. Daar komen veel mensen samen. Ze ontwikkelen groepsgevoel, ze gaan zich profileren. Dat zal verdwijnen."
Als die moskee dicht is, blijven moslims moslims. Dan is er nog net zoveel islam.
"Ja, als je zo denkt, ga je met je pootjes op de rug liggen. Dat vind ik niet handig.
Wat gaat u doen om moskeeën te sluiten?
"Voor het voetlicht brengen wat er gebeurt. Niks doen is geen optie. Ik wil naar voren brengen hoe moskeeën worden gefinancierd. De nieuwe moskee in Ede krijgt 600.000 euro van Diyanet, een Turkse organisatie die imams aanwijst en betaalt en rechtstreeks uit Turkije wordt aangestuurd. Het begin van een oplossing is bewustwording en benoemen. Het is een proces van lange adem. Ik ga door zolang als nodig is. Ik sterf liever op de barricade dan thuis in mijn boerka."
Ik probeer erachter te komen wat u bereikt voor uw achterban. Michiel Scheffer van D66 heeft de PVV bekritiseerd omdat die tegen plannen in Tiel-Oost was. Daar wonen veel PVV-stemmers. Zijn stelling: wij doen iets voor die mensen, de PVV niets. Wat doet u voor hen?
"
We beginnen met lastenverlichting. Kijk, D66 doet niets liever dan subsidiëren. D66, en ook de VVD, willen het bedrijfsleven stimuleren. Heinz kreeg veel geld van de provincie om een of ander sausje te maken. Dan hebben we het over bedrijven met enorme omzetten, met hoge winsten. Het is van de gekke dat de provincie Gelderland dergelijke bedrijven steunt."
De vraag was: wat doet de PVV?
"Wij zijn voor lastenverlichting, bestrijding van de criminaliteit en terugdringing van de islamisering."
Gelderland steunt het opknappen van oude wijken. In Malburgen in Arnhem zijn veel huizen gesloopt en betere teruggezet. Met geld van de provincie. Dat is vergelijkbaar met wat men in Tiel-Oost wil. Waarom is de PVV daartegen?
"Wij zijn nooit tegen nieuwe woningen voor burgers geweest. Maar die steun verloopt via de Stads- en Regiocontracten. Dat is een heel groot programma. Daar zit ook veel sociaal beleid in. Buurtvaders, dat soort zaken. Daar kunnen we helemaal niets mee. Met sociale woningbouw hebben we geen problemen."
Uiteindelijk stemt de PVV toch tegen.
"Dat komt door de tactiek van de provincie. Ze maken een programma heel groot en stoppen er snel wat gevoelige dingen in. Daarom stemmen wij tegen. Er is ook totaal geen controle op de uitgave van dat geld."
Dit voorjaar kwam u als strijdster voor integriteit zelf onder vuur. U had uw zoon ingehuurd om de website van de fractie te maken, terwijl de regels het inhuren van familie niet toestonden. Hoe kijkt u daarop terug?
"Voorop staat: ik heb niks onrechtmatigs gedaan. Ik heb niet de integriteitsregels geschonden. Ik heb wel een integriteitsrisico genomen. Dat is iets anders."
U volgt de redenering van professor Elzinga, die u om advies vroeg. Hij zegt: een bedrijf van een familielid mag je wel inhuren. Maar zo kan iedereen zijn zoon, broer of oom zzp'er maken en de regels omzeilen.
"Nee, Gelderland gebruikt een verordening die in veel gemeenten geldt. Die werd bedacht omdat fracties hun echtgenoot op de loonlijst zetten. Die deden vervolgens niks. Bij het opstellen van de verordening is gezegd: bedrijven uitsluiten is ondoenlijk. Mijn zoon heeft een vof met een medefirmant. We hadden afgesproken dat zijn zakenpartner het werk zou verrichten.
Dat kunnen we nooit controleren als buitenstaanders.
"Ja, eigenlijk had je dat netjes op schrift moeten stellen."
U had hier toch nooit aan moeten beginnen?
"Achteraf gezien is het niet handig. We hadden een verouderde website. Toen hebben we hen gevraagd. Het was onnozelheid. Dan denk jij natuurlijk: ze is niet onnozel."
Klopt.
"We hebben het in de fractie overlegd. En gezegd: het is een vof. Ik heb het op mijn bordje gehad, maar het was wel een besluit van de fractie. Maar ik ben wel de fractievoorzitter."
Als u nu weer met integriteitsonderzoeken naar anderen komt, zal deze kwestie er altijd weer bijgehaald worden. Uw geloofwaardigheid is weg.
"Dat doen ze dan maar, maar ik stop niet. Als mensen denken dat ik schuldig ben, moeten ze me maar voor de rechter trekken. Dat doen ze niet, omdat ze weten dat geen rechter me veroordeelt."
Ligt u er nog wel eens wakker van?
"Gedane zaken nemen geen keer. Laat ik het zo zeggen: het was wel een leermoment. Je weet dat je in de politiek onder vuur kan komen te liggen. De PVV is niet voor watjes."
Vier jaar geleden begon u in Gelderland met een fractie van zes. De eerste begon voor zichzelf, de tweede stapte op, de derde zei vier jaar lang niks en de vierde kwam alleen in het nieuws door haar dubbele nationaliteit. Er zijn er twee over. Is het zo moeilijk goede mensen te vinden?
"Nou, kijk eens naar de nieuwe fractie. Die heb ik zelf samengesteld."
Eerst even de oude nog.
"Tja, ik heb die oude fractie gekregen. Gebeurd is gebeurd. Wat mij erg heeft geraakt, was de zaak-Kouwenberg (Statenlid dat in opspraak kwam omdat zij de Nederlandse en de Turkse nationaliteit had, iets waar de PVV op tegen is, RB). Petra is op de dag van haar installatie het hele provincie doorgejaagd als aangeschoten wild. En zij had uiteindelijk niet de Turkse nationaliteit, is uit ons onderzoek gebleken. De gemeente Arnhem wist dat al vier maanden, maar maakte het de dag na de verkiezingen van 2012 bekend. Zij heeft het er heel moeilijk mee gehad. Ik neem het Statenleden kwalijk dat niemand tegen haar heeft gezegd: wat vervelend voor je. Mij wordt vaak verweten dat ik de zaak hard speel. Nou, dit vond ik ook hard."
In de nieuwe fractie zal alles goed gaan?
"Er is in ieder geval niemand die verdacht wordt van een Turkse nationaliteit. Ik zou niet weten wie op moeten stappen."
U had toch ook nooit gedacht dat Daniel ter Haar, het grote PVV-talent, zou gaan? Hij vertrok na de 'minder, minder, minder'-kwestie.
Sinds de zaak-Ter Haar wil ik nooit meer iemand op de lijst die onder de 23 jaar is. Pas op je 23e zijn je hersens volgroeid. Ik zeg niet dat hij dom is, absoluut niet. Hij is een goeie jongen. Of man, moet ik zeggen. Maar het kan best zo zijn dat hij niet goed heeft ingeschat wat het betekent om bij de PVV te gaan. Hij had daar problemen mee op zijn werk. Biologisch gezien kun je gevolgen pas goed inschatten na je 23e."
Marjolein faber
Marjolein Hillegonda Monica Faber werd op 16 juli 1960 geboren.
Ze woont in Hoevelaken.
Zij is lid van Provinciale Staten van Gelderland voor de PVV sinds 10 maart 2011. Ze is fractievoorzitter.
Drie maanden later werd ze tevens lid van de Eerste Kamer.
Sinds 10 juni 2014 is ze fractievoorzitter van de PVV-fractie in de Eerste Kamer.
Voor ze in de politiek belandde, werkte zij als radiodiagnotisch en nucleair laborante. Later werkte ze als IT'er.
Door Rob Berends
Voor De Gelderlander
Door Rob Berends
Voor De Gelderlander